Fevral oyida O‘zbekistonda jismoniy shaxslar tomonidan 514 million AQSh dollari qiymatidagi xorijiy valyuta sotib olingan, bu yanvardagi ko‘rsatkichdan 23 foizga ko‘proq, deyiladi Markaziy bank xabarida.
Xabarda qayd etilishicha, xorijdan o‘tkazilgan pul o‘tkazmalari (valyutaning mamlakatga kirish asosiy manbalaridan biri) miqdori fevral oyida 385 million AQSh dollariga teng bo‘lgan.
"Aholi tomonidan xorijdan kirib kelgan valyutadan 1,3 baravarga ko‘p valyuta sotilgan”, — deyiladi Markaziy bank hisobotida.
Ushbu vaziyat anchayin noodatiy, sababi 2019-yil davomida pul o‘tkazmalarining hajmi aholi davlatga sotgan valyuta miqdoridan ko‘p bo‘lgan.
O‘tgan yilning iyul oyida ushbu vaziyat eng yuqori cho‘qqiga chiqqan, o‘tkazmalar 650 million dollardan oshgan, valyutalar xaridi esa 300 million dollarni tashkil qilgan:
Markaziy bank ushbu noodatiy holat sababiga izoh bermagan, ekspertlarning fikricha, vaziyat valyutalarning qonuniy bozor sharoitida sotish va sotib olish yo‘lga qo‘yilganligi bilan bog‘liq, ya’ni odamlar avval qancha sotgan bo‘lsa, hali ham shuncha pullamoqda, biroq endi valyuta sotish "qora bozor”da emas, balki banklar orqali amalga oshirilmoqda.
Yana bir sabab sifatida besh haftadan buyon AQSh dollarining arzonlashib borayotgani bo‘lishi mumkin, valyutaning qadrsizlanishidan cho‘chigan odamlar uni qimmatlik vaqtida sotishga uringan.
Bu Markaziy bank tomonidan ilgari surilgan g‘oya, ya’ni aholining milliy valyutaga ishonchini oshirishga mos keladi, yanvar-fevral oylarida jismoniy shaxslarning milliy valyutadagi tezkor depozitlari 9,4 foizga o‘sgan, xorijiy valyutadagi holatlar deyarli o‘zgarmagan.
Ushbu o‘zgarishlar mavsumga bog‘liq emasligi aytilmoqda, sababi aholi xarajatlari yil boshida emas, balki so‘ngida keskin ko‘payadi.
Pul o‘tkazmalari hajmining kamaygani — yil boshida kuzatiladigan odatiy holat. Lekin 2019-yil yanvar oyi va 2020-yilning mos davri bilan taqqoslaganda o‘tkazmalar qariyb 100 million dollarga ko‘paygan, fevralga borib esa kamaya boshlagan.